30.09.2024 - Serbske powěsći wót 30. septembra / Sorbische Nachrichten
Helmut Kurjo z Blunja jo był serbski ludowy wuměłc, orgnizator serbskich nałogow a kulturnego žywjenja we swójej jsy, dłujkolětny pobratš, muzejownik, cerkwjeńc, dłujkolětny najedowaŕ Domowinskego a drastwowego towaristwa we Blunju. We swójom domje jo natwarił bursku śpu, we njej jo chował drogotne eksponaty serbskego žywjenja. W slědnem lěśe jo helmut Kurjo wumrěł. Źinsa wjacor prezentěrujo wědomnostnica Hanka Zahrodnikec w blunjańskej burskej śpě swój wósebny projekt z titelom "Dokumentacija zběrki Helmuta Kurja w blunjańskej narěcy". Gaž se za to zajmujośo, by dejali byś źinsa wjacor zeger 18:00 w Blunju, w burskej śpje (Dorfaue 35).
+++
30 wuknicow a wuknikow Dolnoserbskego gymnaziuma jo se źinsa zajtša w ramiku pólskeje wucby wupórało do Pólskeje. Tam wótmějo se w Źielonej Górje nimsko-pólski festiwal młoźiny. Na wšakorakich stacijach mógu wuknice a wukniki swóje rěcne znajobnosći nałožowaś, ako su we wucbje treněrowali. Mjazy drugim budu se z pólskimi tradicionelnymi rejami a drastwami zaběraś a w pólskej rěcy źiwadło graś. Na takem festiwalu deje se stereotypy wóttwariś a snaź pśijaśelstwa nastaś, jo groniła ceptaŕka Dolnoserbskego gymnaziuma za pólsku rěc Colette Šampatisowa. Akle wót slědnego lěta póbituju na Dolnoserskem gymnaziumje pólsku rěc ako wólbnowobligatoriski pśedmjat.
+++
Katja Dietrichowa jo nowa wuša šołtowka Běłeje Wódy. Wóna jo dostała cora w drugem wólbnem pśechoźe pśisamem 43 procentow głosow. Dietrichowa sejźi doněnta za SPD w měsćańskej raźe, jo pak ako jadnotliwa kandidatka k wólbam nastupiła. W prědnem wólbnem pśechoźe jo Dietrichowa hyšći snadnje za Swantu Schneider-Trunschoweju wót wólaŕskego zjadnośeństwa "Klartext" lažała. Schneider-Trunschowa jo dojśpiła naslědku něźi 37 procentow. Za kandidata AfD Dawida Kreiselmeiera jo głosowało 20 procentow wólarjow. Doněntny wušy šołta Běłeje Wódy Torsten Pötzsch njejo ze strowotniskich a wósobinskich pśicynow znowego nastupił.
+++
Kóńc tyźenja su njeznate pśi jadnej busowej staciji na Žylojskej šoseji nalipali kokulatu kśicu, zgromadnje z dalšnymi pšawicaŕskimi nalipkami a nalipkami wót kopańcowego kluba Energija Chóśebuz. Pśeśiwo wustawje se měrjecy symbol jo policaja mjaztym wótwónoźeła a pad pśespytujo.
+++
Sadowe bury w Bramborskej dostanu wótněnta pomoc dla špatneje žni. Pótrjefjone mógu pśi amśe za krajne wuwiśe, rolnikaŕstwo a noworědowanje ploninow (LELF) zapódaś wótpowědne pšosby. To jo móžno hyšći až do 31. oktobra. Až na 80 procentow lětosneje škódy mógu bury se daś wurownaś. Pśizjawiś mógu se zawódy, kótarež su zgubili wěcej ako 30 procentow žnjow. Sad jo lětosa wósebnje dla mócnego mroza w a prilu lidował, pla někotarych su cełe žni wupadnuli. Kupowarje muse se juž něnto na to nastajiś, až jabłuka droše worduju.
+++
Swěźeń na Njepilic dwórje w Rownem jo měł cora 25. jubilej. "25 lět dwórowego swěźenja jo 25 lět žyweje serbskeje tradicije" jo gronił Manfred Nickel, pśedsedaŕ tamnego spěchowańskego towaristwa. Wuzwignuł jo, až su z trajnym źěłom towaristwa wjele luźi dojśpili a za to serbske we slěpjańskem regionje zajmowali. To pokazaju teke stawne licby woglědarjow na Njepilic dwórje. Programowe wjeraški su byli wustup Rowniskeje šalmajoweje kapały, serbsko-nimska nabóžnina, lětosa drugi raz teke z pólskeju rěcu a kulturny program Witaj źiśownje "Milenka" a polskich partnarjow z Pienska.
+++
W Serbskej muzejowej brožni w Błobošojcach su swěśili pśi góźbje dłujkeje nocy muzejow wokrejsa Sprjewja-Nysa swój žnjowny swěźeń. Wuslědki lětosnych žnjow su gósći mógali na historiskem rucnem wózu wobźiwaś a na jadnej tofli wjelerakosć produktow z tych nažnjetych płodow. K wótwórjenju su źiśi ze źiśownje we Syjku rozwjaselili woglědowarjow z małym źiwadłowym graśim k temje žni, kjarmuša a familija. Někotare małe sceny su źiśi teke w serbskej rěcy pśednjasli. Pó tom jo akordeonowy wirtuoza Manuel Meier wustupił. Až do póznego wjacora su gósći sejźeli pśi mlincach, kafeju a piwku. Wětšowe a dešćowe tšurnjenja njejsu w brožni mólili.
+++
Wót pónjeźelego do srjody su na wokolicy (Ringchaussee) w Bórkowach slědne asfaltowe źěła wót gósćeńca "Glück auf" až k Běłogórjańskej droze pśedwiźone. Wobchad na Běłogórjańskej droze se pśez amplu rědujo, dokulaž musy se jězdnu ceru dla twaŕskich źěłow wobgranicowaś. Wót pónjeźelego, 7. oktobra, su hyšći slědne źěła pśi kśicnišću wokolice z drogu Serbskego krala (Wendenkönigstraße) a pśi kśicnišću z drogu "Pśi rybakaŕskej tšuze" (Am Fischerfließ) planowane.
"Myška" w Serbskem muzeju / Die "Maus" im Wendischen Museum
Znata oranžowa myška telewiznego wusćełanja za źiśi "Die Sendung mit der Maus" buźo 3. oktobra zasej ducy w muzejach a co źiśi wót 5 lět rozwjaseliś. Slědne lěto jo prědny raz była w Serbskem muzeju. A teke lětosa zasej pśiźo: Wót zeger 13:00 co tam ze źiśimi rejowaś a pśi tom źowćka a gólcy wjele zajmnego zgóniju wó serbskej muzice, serbskich spiwach a rejach. Mimo togo mógu źiśi sami instrumenty basliś. Za akciju z myšku by dejali se pśizjawiś, dokulaž su městna wobgranicowane: Serbski muzej Chóśebuz/Wendisches Museum Cottbus