08.01.2025 - Serbske powěsći wót 8. januara / Sorbische Nachrichten
W Serbskem muzeju w Chóśebuzu su pónjeźele spominali na Helmuta Kurja. Rolnikaŕ Kurjo z Blunja jo był znaty ako wjelebocny znajaŕ serbskich drastwow, zběraŕ, ludowy wuměłc, póbratš a kśesćijan. Pśi góźbje jogo pósmjertnych 90. narodninow su pokazali film Petera Rochy "Kurjos Hof". Pśichod priwatneje wustajeńce Helmuta Kurja njejo dalej jasny. Zběrka wobstoj tuchylu njezměnjona na Kurjowem dwórje w Blunju. W nadawku Maśice Serbskeje jo ju Hanka Zahrodnikec w lěśe 2019 dokumentěrowała. Gmejna Halštrowska góla ma ale zajm na tom, až se wustajeńca zjawnosći dalej spśistupnijo.
+++
W Janšojcach dostanjo wejsna młoźina nowy domicil. Nowy młoźinski klub nastanjo pśi sportnišću a dej byś mały gmejnski centrum. To jo rozpšawił Michael Neumann, cłonk gmejnskeje rady, na janšojskej woklapnicy. Gaž jo młoźina pśeśěgnuła, jo móžno, stary klub pśi wejsnem muzeumje pśetwariś. Pón mógu tam muzeum abo wejsne towaristwa te rumnosći we centrumje jsy wužywaś. Pśedwiźone jo teke stare amtske twarjenje w Janšojcach z liftom wugótowaś, aby był pśistupne za zbrašonych. Droga k pastwje pśi wognjowej woborje dej se lětosa asfaltěrowaś a na kjarchobje kśě nowe rostliny sajźaś.
+++
Nowotwaŕ doma za rěd za slěpjańsku wognjowu woboru jo skóro dokóńcony. Něnto w januarje su slědne źěła pśedwiźone, jo powěźeł Steffen Seidlich, wjednik twaŕskego amta slěpjańskeje gmejny na gmejnskej raźe. Nowy dom za rěd jo jadna z nejwažnjejšych dłujkodobnych twaŕskich napšawow w gmejnje Slěpo. Z nim deje se wuměnjenja za wukubłanje a za wugótowanje kameradow pólěpšyś.
+++
Źiśi w Rownem muse hyšći tšochu dlej na swój nowy domicil cakaś. Nowa źiśownja "Milenka" dej w aprylu gótowa byś. Topjenje jo zatwarjone, něnto nutśi intensiwnje wutwariju, elektriku zatwariju, flisuju a mólariju. Teke wence dalej źěłaju, gaž wjedro to dowólijo, zdźělijo slěpjański twaŕski amt. Grajkańske rědy su pak južo natwarjone. Nowotaŕ źiśownje nastanjo wesrjejź jsy, njedaloko rowniskeje wognjoweje wobory a Njepilic dwóra. Wón jo notny wordował, dokulaž něntejšna źiśownja jo pśeliš bliska kšomy se bližeceje brunicoweje jamy Wochoza.
+++
Wó zymskich tradicijach we Serbach zgóniju zajmce źinsa w pólskem Gubinje. Justyna Michniuk pśednosujo w tamnej měsćańskej bibliotece wó wjacornych spiwach a magiskich symbolach Serbow a Słowjanow. 14.30 se pśednosk zachopijo.
Nowe rědowanja w Pólskej / Neue Regelungen in Polen
W medijach sćo južo słyšali, kake nowe rědowanja a pśedpise a změny płaśe wót nowego lěta w Nimskej. Ale teke naše pódzajtšne susedy w Pólskej maju nowe rědowanja. Te płaśe wósebnje za šofery, konkretnje za njediscipliněrowane šofery. Gaž byzaju jězdźarje z 50 kilomejtarjami na góźinu wěcej pó drogach, ako jo dowolone, zgubiju swóju jězdnu dowolnosć. To płaśi wósebnje za jězdźaŕje, kenž se wobźěliju na ilegalnych wuběgowanjach awtow. K tomu pśidu 1.000 Złotych pókuty. Gaž jězdźi jaden pód wliwom alkohola z 1,5 promil, móžo pólska policija awto konfiscěrowaś. Jězdźenje mimo płaśecego zawěsćenja płaśi wjelgin wusoku pokutu. Wěcej ako 1.800 Złotych jo štrofa za tśi dny, pla 14 dnjow mimo zawěsćenja jo jich južo 10.000 Złotych. To wšykno jo teke za nimskich a drugich jězdźarjow móžno, pśeto płaśi wót nowego lěta nowa směrnica europskeje unije za wětšu wěstotu na europskich drogach.
Głowna zgromaźina rybarjow / Hauptversammlung Spreewaldfischer
Zjadnośeństwo serbskich błośańskich rybaŕjow Bórkowy a wokolina jo se měło teke lětosa pó swójej dobrej tradiciji, pśewjasć ned na zachopjeńku nowego lěta lětnu głownu zgromaźinu. Ta jo była slědnu sobotu, a to prědny raz w Prjawozu w tamnej Lukasowej kjarcmje. Wót tych 145 cłonkow w 17 rybaŕskich kupkach we wokrejsoma Sprjewja-Nysa a Damna-Błota a w měsće Chóśebuz jo se jadnab 120 wobźěliło. Pódla byli su teke zastupniki biosferowego rezerwata Błota, bramborskego zwězka wuźarjow a drugich gremijow. Pśedsedaŕ Alexander Wach, kótaryž ma ze slědnego lěta toś tu funkciju, jo glědał w swójej rozpšawje slědk na źěło w slědnych 12 mjasecach. Mjazy drugim jo k wěsći dał, až jo se pólěpšyło zgromadne źěło z błośańskimi rybaŕjami w Lubnjowje, Lubinje, na Lědach a na Lipjem. Zagronite z pśedsedaŕstwa su znate cynili, až jo zjadnośeństwo wudało łoni wušej 21.000 euro za małe rybki, mjazy drugim prědny raz za měnki. Wobzamknuli su pśibytne, až kśě se kupiś cołn, kótaryž mógu pón wšykne kupki wužywaś za rybyłojenje. Pśiwzeli su dweju noweju cłonkowu za kupku w Brjazynje.
Instrumentowe lěgwo SLA / Instrumenten-Ferienlager des SNE
Za wuknice a wukniki, kenž graju muzikowy instrument – abo! – mógu derje spiwaś, pśigótujo Serbski ludowy ansambel pśechwatanku. 5. raz južo pśewjeźo w jatšownych prozninach wót 21. do 25. apryla probowe lěgwo. 5 dnjow dłujko muzicěruju młode wobźělniki z cełeje Łužyce, a to pód nawjedowanim profesionelnych muzikaŕjow serbskego ansambla. Zwucowaś kśě ekstra za lěgwo komponěrowane melodije. To groni, wobźělniki muse juž noty cytaś móc a swój instrument derje wobkněžyś. Rezultaty zgromadnego zwucowanja prezentěruju wše pón slědny źeń w zalu Serbskego ludowego ansambla. Za pśenocowanje stoje zasej městna w młodowni w Budyšynje k dispoziciji. Wšykne, kenž maju zajm, mógu se až do kóńca januara 31.ego pśizjawiś. Pód linkom Sorbisches National-Ensemble namakaśo wšykne informacije a co wobźělenje płaśi.
Nowolětny koncert SLA / Neujahrskonzert des SNE in Senftenberg
4. raz gastěrujo Serbski ludowy ansambel ten tyźeń w Złem Komorowje ze swójim nowolětnym koncertom. Jano někotare zbytne kórtki hyšći dajo, jo nam groniła Julija Dornikowa wót marketinga ansambla. Wósebnosć, ako jano Serbski ludowy ansambel ma, jo zawěsće zgromadny wustup orchestra a solistow z kšasnym baletom. Nowolětny koncert buźo něnto tu sobotu wjacor zeger napoł wósymich (19.30) w Nowem Jawišću/Neue Bühne w Złem Komorowje. Kórtki dostanjośo hyšći pśez internet na boku ansambla. Abo zazwóńśo do ansambla pód cysłom 03591 358 111.
Pórucenja / Termine
W našom kulturnem magacinje cora smy južo informěrowali wó nowem projekśe "Serbski kosmos" za wšake kulturne zaběry wuměłskego kolektiwa SINT. Chtož co wěźeś, co se za tym chowa a lěc by to zajmna zaběra była, ten móžo se pśizjawiś za něntejšny pětk 10. januara. Adresa za pśizjawjenje jo post@sint.zone, pón dostanjośo konkretnu adresu.
***
Informaciju smy dostali ze Šule za dolnoserbsku rěc a kulturu. Tam dłujko njebomluju do nowego lěta, ale startuju direktnje z nowymi kursami za nawuknjenje za serbsku rěc. Prědny taki kurs, za konwerzaciju na niwowje C1, zachopijo se witśe w Serbskem domje w Chóśebuzu. Docentka buźo Madlena Norbergowa. Pětk a sobotu, wobej dnja, buźo južo dalšny kurs za rěcnu konzultaciju, teke na niwowje C1, w twarjenju Serbskeje rěcneje šule na Žylojskej droze. Jogo docent jo Stanislav Tomčik. To stej kursa ten tyźeń, te za pśiducy tyźeń ako teke wše druge zarědowanja a pśednoski namakaśo w programowem zešywku Šule za dolnoserbsku rěc a kulturu.