Moderne modele za módrośišć z 3D śišćaka a z lasera / Moderne Blaudruck Model aus dem 3D-Drucker oder Laser
Moderne modele za módrośišć z 3D śišćaka a z lasera / Moderne Blaudruck Model aus dem 3D-Drucker oder Laser | Bild: Museum Jänschwalde

Blaudruck - Revitalisierung in der Lausitz - Rewitalizacija módrośišća we Łužycy

Pópšawem jo módrośišć we Łužycy dłymoko zakórjenity był. Ale to rucnikaŕstwo ma se źinsa śěžko: źěłaŕnje how we Dolnej Łužycy wěcej njedajo.
Blaudruck war ein in der Lausitz weit verbreitetes traditionelles Handwerk. Heutzutage gibt es in der Niederlausitz leider keine Blaudruckwerkstätten mehr.

Maśo hyšći śišćanu šorcu wót starkeje we lodce? Abo mysliśo pśi słowje módrośišć nejpjerwjej na Waš nejlubšy rub na bliźe? Abo na zapowjeski pśi woknje?

Pópšawem jo módrośišć we Łužycy dłymoko zakórjenity był. Ale to rucnikaŕstwo ma se źinsa śěžko: źěłaŕnje, źož se ten sławny módry płat producěrujo, how we Dolnej Łužycy wěcej njedajo. Něnt pak swita nowy źeń za módrośišć. Jogo wóžywjenje jo źěl projekta w ramiku strukturneje změny. Diana Šejcowa wzejo nas sobu - na nowych drogach za to stare rucnikaŕstwo. W jadnej z nejstaršych źěłaŕnjow za módrośišć w cełej Nimskej, we sakskich Połčnicach, som znank wordowała, togo tak pomjenjonego "módrego źiwa"...

Stare rucnikaŕstwo

Južo pśed wěcej ako 6000 lětami su luźe sukno módre barwili. Nejstaršy śišćany, to groni z mustrom wupyšnjony módry tekstil jo wušej 2000 lět stary. A wědomnostniki źinsa hyšći kradu njewěźe, kak su luźe proces módrego barwjenja z indigo wunamakali. Dokulaž indigo jo barwa z rostliny samsnego mjenja a ta njejo módra. Wóna jo zelena ze žołtymi kwiśonkami. Akle pśez komplikowany proces fermentacije dajo se módra barwa z teje rostliny dobyś a dalej pśeźěłaś.

Módrośišć we Łužycy

Do serbskeje drastwy jo pśišeł módrośišć we 18. stolěśu, pišo Daniel Häfner we swójej brošurce k módrośišćoju we Łužycy. Spódne towarišnostne warstwy su směli jano drastwu we śamnych barwach nosyś. Mustry na drastwu spóraś abo cańki wužywaś za wupyšnjenje – to jo pśedroge było. Módrośišć jo wobej problema rozwězał a tak jo se malsnje stał źěł wšedneje drastwy we Łužycy. Wušej 50 městnow z módrośišćarnjami jo Daniel Häfner gromaźe z ekspertom Wolfgangom Jentschom za swóju brošurku jano we Łužycy rešeršěrował.

Dalšna pśicyna za woblubowanosć módrośišća jo była, až jo płat, to groni sukno z lana, robustny a praktiski. Take śišćane šorce a cypjele z módrośišćom su wósebnje w dolnej a srjejźnej Łužycy źinsa hyšći źěl źěłoweje a wuchodoweje drastwy. A chtož taku šorcu abo cypjel hyšći wót starkeje ma, se to kradu cesći, dokulaž narownanje lěbda dostanjoš.

 

Wiederbelebung des Blaudrucks in der Lausitz

Das traditionelle Handwerk des Blaudrucks erlebt seine Revitalisierung: sie ist Teil eines Projekts im Rahmen des Strukturwandels. Unsere Redakteurin Diana Schuster nimmt uns mit auf eine Reise: auf neuen Wegen für ein altes Handwerk. In einer der ältesten Blaudruck-Werkstätten Deutschlands, im sächsischen Pulsnitz, erlebte sie ihr - im wahrsten Sinne des Wortes - "blaues Wunder"...